Czy Tomasz Ritter wygrałby konkurs chopinowski bez stroicieli?

30 pianistów uczestniczyło w 1. Międzynarodowym Konkursie Chopinowskim na Instrumentach Historycznych. Do dyspozycji mieli 19 fortepianów z XIX wieku – epoki Fryderyka Chopina. Nad instrumentami czuwało 5 stroicieli, w tym wiceprezes Stowarzyszenia Polskich Stroicieli Fortepianów, Szymon Jasnowski. Czy bez stroicieli konkurs byłby możliwy?

W I Międzynarodowym Konkursie Chopinowskim na Instrumentach Historycznych uczestniczyło 30 pianistów (w tym aż 16 Polaków) z 9 krajów. Spośród sześciu zakwalifikowanych do finału – Dmitry Ablogin, Tomasz Ritter oraz Naruhiko Kawaguchi zagrali na fortepianie Pleyel, Antoine de Grolee oraz Aleksandra Świgut wybrali Erarda. Fortepian marki Erard wybrał również Krzysztof Książek, ale model z 1849 roku, należący do kolekcji Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina.

Instrumenty historyczne w Filharmonii Narodowej/fot. NIFC (ze strony facebook NIFC)

5 stroicieli pracowało na sukces pianistów           

Do dyspozycji pianistów było w sumie 19 instrumentów z XIX wieku. Osiem jest częścią kolekcji NIFC, pozostałe wypożyczono ze zbiorów prywatnych. m.in. pracowni stroiciela i renowatora instrumentów historycznych Andrzeja Włodarczyka.

Nad odrestaurowanymi instrumentami lub wiernymi kopiami tych z XIX wieku opiekę sprawowało 5 stroicieli: Szymon Jasnowski, wiceprezes SPSF oraz Paul McNulty, Heijda, Edwin Beunk i Swetlozar Siarov. Ich praca jest o tyle szczególna, że fortepiany z XIX wieku różnią się od współczesnych modeli konstrukcją mechaniki młoteczkowej i dźwięcznicy. Dzięki zaangażowaniu stroicieli i ich mrówczej pracy – w tym Szymona Jasnowskiego – publiczność mogła zapoznać się z oryginalnym XIX wiecznym brzmieniem fortepianów i poczuć się jak na koncercie w epoce Chopina.

Tomasz Ritter, 23-letni polski student fortepianu historycznego w Konserwatorium Moskiewskim wygrał 1. Międzynarodowy Konkurs Chopinowski na Instrumentach Historycznych, otrzymując I nagrodę główną. „Zwrócił na siebie uwagę już w pierwszym etapie pięknym dźwiękiem, idealnie oddanym stylem brillant, subtelnością i wyczuciem możliwości brzmieniowych fortepianu historycznego” – można przeczytać w podsumowaniu konkursu na łamach „Gazety Wyborczej”. Czy również wygrałby konkurs bez perfekcyjnego przygotowania instrumentu przez stroicieli historycznych fortepianów?

Koncert finałowy Tomasza Rittera/fot. Wojciech Grzędziński/NIFC (ze strony facebook NIFC)

NIFC zapomniało o stroicielach

Niewątpliwy sukces historycznego konkursu chopinowskiego był możliwy dzięki wysokiemu poziomowi gry pianistów, odrestaurowanym instrumentom historycznym oraz… pracy stroicieli, która – w odróżnieniu od pianistów czy fortepianów – jest niewidoczna dla publiczności. Stroiciel przy instrumentach pracuje, przy pustej sali przed koncertami.

Zarówno o pianistach, jak i instrumentach historycznych jest sporo informacji. Niestety w oficjalnych materiałach Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina (organizatora konkursu) zabrakło wzmianki o pracy stroicieli przy konkursie. Inaczej było jeszcze trzy lata temu, gdzie przy XVII Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina można przeczytać o specyfice pracy stroiciela (zobacz tutaj).

Pozostaje mieć nadzieję, że NIFC uzupełni informację o stroicielach, a w przyszłości nie zapomni o ich pracy w materiałach promocyjno-informacyjnych kolejnych konkursów chopinowskich czy festiwali.

fot. Darek Golik/NIFC (ze strony facebook NIFC)

Stroiciele fortepianów historycznych z XIX wieku

Kolekcja Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina:

  • Erard 38 – stroiciel Szymon Jasnowski
  • Pleyel – stroiciel Szymon Jasnowski
  • Broadwood z 1843 roku – stroiciel Szymon Jasnowski
  • Erard z 1858 roku – stroiciel Szymon Jasnowski
  • Pleyel z 1854 roku– stroiciel Szymon Jasnowski
  • Kopia Buchholtz z 1824-25 roku – stroiciel Paul McNulty
  • Kopia Graf z 1819 roku – stroiciel Paul McNulty

Fortepiany z kolekcji Andrzeja Włodarczyka:

  • Pleyel z 1842 roku – stroiciel Heijda
  • Broadwood z 1846 roku – stroiciel Heijda
  • Erard z 1842 roku – stroiciel Heijda

Fortepiany z kolekcji Edwina Beunka:

  • Pleyel z 1829 roku – stroiciele Beunk/Heijda
  • Pleyel z 1842 roku – stroiciel Edwin Beunk
  • Erard z 1837 roku – stroiciel Edwin Beunk

Fortepiany z kolekcji Chrisa Maene:

  • Broadwood z lat 1847-1848 – stroiciel Swetlozar Siarov
  • Kopia Playela z 1843 roku – stroiciel Swetlozar Siarov
  • Erard z 1836 roku- stroiciel Swetlozar Siarov

Fortepiany z kolekcji Paul McNulty:

  • Kopia Grafa z 1819 roku – stroiciel Paul McNulty
  • Kopia Pleyela z 1830 roku – stroiciel Paul McNulty

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Scroll to Top